१ इतिहासलेखन: पाश्चात्तय परंपरा
SSC
History Multiple Choice Questions
Historiography:
Development in the West MCQ Marathi
Maharashtra
State Board
#SSC
1 |
……..संशोधन प्रायोगिक
पद्धती, प्रत्यक्ष निरीक्षण यांचा अवलंब करणे शक्य नसते. |
अ |
कला |
ब |
विज्ञान |
क |
इतिहास |
ड |
यापैकी नाही |
उत्तर |
इतिहास. |
2 |
इतिहासची मांडणी करताना
इतिहासाच्या साधनांचे …… संशोधन करणे आवश्यक असते. |
अ |
सार्वकालिक |
ब |
चिकित्सक |
क |
सार्वत्रिक |
ड |
सर्व पर्याय बरोबर |
उत्तर |
चिकित्सक |
3 |
इतिहास संशोधनास साहाय्यभूत
विविध ……… आहेत. |
अ |
ज्ञानशाखा |
ब |
संस्था |
क |
परंपरा |
ड |
अ आणि ब |
उत्तर |
अ आणि ब |
4 |
……. उपलब्ध पुराव्यांचे
चिकित्सापूर्वक संशोधन करून भूतकाळात घडून गेलेल्या घटनांची मांडणी केली जाते. |
अ |
विज्ञानात |
ब |
इतिहासात |
क |
वाणिज्यशाखेत |
ड |
संस्कृतमध्ये |
उत्तर |
इतिहासात |
5 |
इतिहासाची चिकीत्सापूर्वक
मांडणी करणाऱ्या संशोधकाला ……. म्हणतात. |
अ |
इतिहासकार |
ब |
वैज्ञानिक |
क |
पदवीधर |
ड |
संशोधक |
उत्तर |
इतिहासकार |
6 |
वाचकापर्यंत काय पोहचवायचे
आहे हे ……. अवलंबून असते. |
अ |
पदवीधर |
ब |
इतिहासकार |
क |
संशोधन |
ड |
वैज्ञानिक |
उत्तर |
इतिहासकार |
7 |
निवडलेल्या घटना आणि त्यांची
मांडणी करताना वापरलेला दृष्टिकोन या गोष्टी इतिकाराच्या लेखनाची …….. निश्चित करतात. |
अ |
भाषा |
ब |
शैली |
क |
साधने |
ड |
प्रगती |
उत्तर |
शैली |
8 |
फ्रान्स येथील ……. या
संग्रहालयात सर्वाधिक प्राचीन शिलालेख आहे. |
अ |
सुमेर |
ब |
भारतीय |
क |
लुव्र |
ड |
गर्व्हमेंट म्युझियम |
उत्तर |
लुव्र |
9 |
एतेहासिक घटनांच्या लिखित
नोंदी करण्याची परंपरेची सुरुवात ….. संस्कृतीमध्ये झाली. |
अ |
हडप्पा |
ब |
मोहेजोदडो |
क |
मेसोपेटोमिया |
ड |
सुमेर |
उत्तर |
सुमेर |
10 |
आधुनिक इतिहास लेखन पद्धती
……. आहे. |
अ |
शास्त्रशुद्ध |
ब |
शास्त्राधारित |
क |
काल्पनिक |
ड |
वास्तविक |
उत्तर |
शास्त्रशुद्ध |
11 |
आधुनिक इतिहासलेखन पद्धतीतील
प्रश्न …… असतात. |
अ |
दैवी घटनावर आधारित |
ब |
देवदेवतांची कथाकहाणी |
क |
मानवकेंद्रित |
ड |
ऐतिहासिक |
उत्तर |
मानवकेंद्रित |
12 |
आधुनिक इतिहासलेखनातील
प्रश्नांच्या उत्तरांना ……. आधार असतो. |
अ |
तौलनिक |
ब |
विश्वासहि पुराव्यांचा |
क |
कल्पनेचा |
ड |
आधार नसतो |
उत्तर |
विश्वासहि पुराव्यांचा |
13 |
आधुनिक इतिहासलेखन पद्धतीची
मांडणी ……. असते. |
अ |
क्रमश: |
ब |
उलटसुलट |
क |
अनियमित |
ड |
तर्कसुसंगत |
उत्तर |
तर्कसुसंगत |
14 |
मानवजातीने भूतकाळात केलेल्या
कृतींच्या आधारे मानजातीच्या वाटचालीचा ……. घेतला जातो. |
अ |
अंदाज |
ब |
वेध |
क |
वेग |
ड |
इतिहास |
उत्तर |
वेध |
15 |
आधुनिक इतिहासलेखन परंपरेची
बीजे प्राचीन ……… इतिहासकारांच्या लेखनात आढळतात, असे मानले जाते. |
अ |
ग्रीक |
ब |
फ्रेंच |
क |
भारतीय |
ड |
पाश्चात्त्य |
उत्तर |
ग्रीक |
16 |
हिस्टरी हा शब्द ……..
भाषेतील आहे. |
अ |
फ्रेंच |
ब |
इंग्रजी |
क |
संस्कृत |
ड |
ग्रीक |
उत्तर |
ग्रीक |
17 |
हिरोडोटस या इतिहासकाराने
…….. हा ग्रंथ लिहिला. |
अ |
डिसकोर्स ऑन द मेथड |
ब |
रिझन इन हिस्टरी |
क |
द हिस्टरीज |
ड |
आर्केलॉजी ऑफ नॉलेज |
उत्तर |
द हिस्टरीज |
18 |
इ. स. वी आठराव्या शतकाच्या
पुढील काळात इतिहासलेखनामध्ये …… महत्त्व येत गेले. |
अ |
सात्यतता |
ब |
वैचारिकलेखनाला |
क |
वस्तुनिष्ठतेला |
ड |
कालक्रमास |
उत्तर |
वस्तुनिष्ठतेला |
19
|
इ. स 1737 मध्ये जर्मनीमधील
……… विद्यापीठाची स्थापना झाली. |
अ |
प्रिन्स ऑफ वेल्स |
ब |
जे. जे. विद्यापीठ |
क |
गॉटिंगेन |
ड |
यापैकी नाही |
उत्तर |
गॉटिंगेन |
20 |
गॉटिंगेन या विद्यापीठात
प्रथमच …….. विषयाला स्वतंत्र स्थान प्राप्त झाले. |
अ |
विज्ञान |
ब |
इतिहास |
क |
कला |
ड |
वाणिज्य |
उत्तर |
इतिहास |
21 |
….. या इतिहासकाराने इतिहासलेखनासाठी
वापरल्सर जाणाऱ्या ऐतिहासिक साधनांची विशेषत: कागदपत्रांची विश्वासार्हति तपासून
घेणे आवश्यक आहे, हे मत मांडले. |
अ |
व्हॉल्टेअर |
ब |
जॉर्ज हेगेल |
क |
लिओपॉल्ड शंके |
ड |
रेने देकार्त |
उत्तर |
रेने देकार्त |
22 |
रेने देकार्तने …… हा
ग्रंथ लिहिला. |
अ |
द हिस्टरीज |
ब |
डिसकोर्स ऑन द मेथड |
क |
आर्केलॉजी ऑफ नॉलेज |
ड |
दास कॅपिटल |
उत्तर |
डिसकोर्स ऑन द मेथड |
23 |
इतिहासलेखनासाठी केवळ
वस्तुनिष्ठ सत्य व घटनांचा कालक्रम एवढ्यावरच लक्ष केंद्रित न करत तत्कालीन समाजाच्या
परंपरा, व्यापार, आर्थिक व्यवस्था, शेती, इ. गोष्टींचा विचार करणे आवश्यक आहे हा
विचार ………. याने मांडला. |
अ |
व्हॉल्टेअर |
ब |
जॉर्जहेगेल |
क |
कार्ल मार्क्स |
ड |
रेने देकार्त |
उत्तर |
व्हॉल्टेअर |
24 |
व्हॉल्टेअरचे मुळ नाव
……. हे होते. |
अ |
व्हॉल्टेअर |
ब |
फ्रान्स्वा मरी अरूए |
क |
अ आणि ब |
ड |
सांगता येत नाही. |
उत्तर |
फ्रान्स्वा मरी अरूए |
25 |
व्हॉल्टेअर यास आधुनिक
इतिहासलेखनाचा ………. म्हणता येईल. |
अ |
जनक |
ब |
पूर्वज |
क |
वंशज |
ड |
कर्ताधर्ता |
उत्तर |
जनक |
26 |
जॉर्ज विल्हेम फ्रेडरिक
हेगेल हे …….. इतिहासकार होते. |
अ |
ग्रीक |
ब |
फ्रेंच |
क |
भारतीय |
ड |
जर्मन |
उत्तर |
जर्मन |
27 |
……. या ग्रंथात व्हॉल्टेअरची
व्याख्याने आणि लेख यांचे संकलन आहे. |
अ |
रिझन इन हिस्टरी |
ब |
द सिक्रेट ऑफ वर्ल्ड हिस्टरी |
क |
एनसायक्लोपिडीया ऑफ फिलॉसॉफिकल
सायन्सेस |
ड |
आर्केऑलॉजी ऑफ नॉलेज |
उत्तर |
एनसायक्लोपिडीया ऑफ फिलॉसॉफिकल
सायन्सेस |
28 |
हेगेलने…… हे पुस्तक प्रसिद्ध
आहे. |
अ |
डिसकोर्स ऑन मेथड |
ब |
दास कॅपिटल |
क |
रिझन इन हिस्टरी |
ड |
द हिस्टरीज |
उत्तर |
रिझन इन हिस्टरी |
29 |
……. याने द्वंद्वंवाद
ही पध्दती मांडली. |
अ |
हेगेल |
ब |
लिओपॉल्ड व्हॉन रांके |
क |
देकार्त |
ड |
कार्ल मार्क्स |
उत्तर |
लिआपॉल्ड व्हॉन रांके |
30 |
इतिहासलेखनातील काल्पनिकतेवर
…… याने टीका केली. |
अ |
हेगेल |
ब |
लिओपॉल्ड व्हॉन रांके
|
क |
देकार्त |
ड |
कार्ल मार्क्स |
उत्तर |
लिओपॉल्ड व्हॉन रांके |
31 |
लिओपॉल्ड व्हॉन शंके याच्या
…… ग्रंथात विविध लेखांचे संकलन आहे. |
अ |
द थिअरी अँड प्रक्ट्रसि
ऑफ हिस्टरी |
ब |
द सिक्रेट ऑफ वर्ल्ड हिस्टरी |
क |
अ आणि ब |
ड |
यापैकी नाही. |
उत्तर |
अ आणि ब |
32 |
इतिहास हा अमूर्त कल्पनांचा
नसून जिवंत माणसांचा असतो हा विचार …….. यांने मांडला. |
अ |
कार्ल मार्क्स |
ब |
हेगेल |
क |
रेने देकार्त |
ड |
लिओपॉल्ड शंके |
उत्तर |
कार्ल मार्क्स |
33 |
वर्गसंघर्षाचा सिद्धांत
……… याने मांडला. |
अ |
लिओपॉल्ड शंके |
ब |
रेने देकार्त |
क |
हेगेल |
ड |
कार्ल मार्क्स |
उत्तर |
कार्ल मार्क्स |
34 |
कार्ल मार्क्स याने लिहिलेला
…… हा ग्रंथ जगप्रसिद्ध आहे. |
अ |
आर्केऑलिजी ऑफ नॉलेज |
ब |
रिझन इन हिस्टरी |
क |
दास कॅपिटल |
ड |
डिसकोर्स ऑन द मेथड |
उत्तर |
दास कॅपिटल |
35 |
ॲनल्स प्रणाली ….. या
देशात उद्यास आली. |
अ |
भारत |
ब |
ग्रीक |
क |
जर्मनी |
ड |
फ्रान्स |
उत्तर |
फ्रान्स |
36 |
ॲनल्स प्रणाली सुरू करण्याचे
व विकसित करण्याचे श्रेय ……इतिहासकारांना जाते. |
अ |
फ्रेंच |
ब |
ग्रीक |
क |
जर्मन |
ड |
भारतीय |
उत्तर |
फ्रेंच |
37 |
……. इतिहासलेखन म्हणजे
स्त्रीयांच्या दृष्टिकोनातून केलेली इतिहासाची पुर्नरचना. |
अ |
वसाहतवादी |
ब |
स्त्रीवादी |
क |
वास्तववादी |
ड |
पुरूषवादी |
उत्तर |
स्त्रीवादी |
38 |
स्त्रीवादाची
मूलभूत भूमिका …… या विदुषीने सिद्ध केली. |
अ |
सीमा-द-बोव्हा |
ब |
पंडीता रमाबाई |
क |
रमाबाई रानडे |
ड |
सवित्रीबाई फुले |
उत्तर |
सीमा-द-बोव्हा |
39 |
……… नंतर स्त्री हा एक
स्वंतत्र सामजिक वर्ग मानून इतिहास लिहील्या वर भर दिला जाऊ लागली. |
अ |
1980 |
ब |
1970 |
क |
1960 |
ड |
1990 |
उत्तर |
1990 |
40 |
आर्केऑलॉजी ऑफ नॉलेज हा
ग्रंथ ……. याने लिहिला. |
अ |
मायकेल फुको |
ब |
सीमा द बोव्हा |
क |
कार्ल मार्क्स |
ड |
जॉर्ज हेगेल |
उत्तर |
मायकेल फुको |
41 |
भूतकाळातील स्थित्यंतराचे
स्पष्टीकरण देणे हे पुरात्तव्वाचे मुख्य उद्दिष्ट असते असे …….. म्हणतात. |
अ |
सीमा द बोव्हा |
ब |
मायकल फुको |
क |
कार्ल मार्क्स |
ड |
लिओपॉल्ड व्हॉन शंके |
उत्तर |
मायकल फुको |
42 |
मायकल फुको यांच्या लेखनपद्धतीला
…… म्हटले जाते. |
अ |
इतिहासलेखनाचे जनक |
ब |
पुरातत्त्व |
क |
ज्ञानाचे पुरातत्त्व |
ड |
द्वंद्वंवाद |
उत्तर |
ज्ञानाचे पुरातत्त्व |
43 |
आधूनिक इतिहासलेखनात विविध
विषयांचा स्वंतत्र …… लिहीला जाऊ लागला. |
अ |
इतिहास |
ब |
भाषा |
क |
प्रणाली |
ड |
पुरातत्त्व |
उत्तर |
इतिहास |
44 |
मायकल फुको हे इतिहासक
होता. |
अ |
ग्रीक |
ब |
जर्मन |
क |
फ्रेंच |
ड |
भारतीय |
उत्तर |
फ्रेंच |
45 |
रेने देकार्त हे ……… इतिहासकार
होते. |
अ |
फ्रेंच |
ब |
जर्मन |
क |
ग्रीक |
ड |
भारतीय |
उत्तर |
फ्रेंच |
46 |
सीमा द बोव्हा ही
…….. विदुषी होती. |
अ |
जर्मन |
ब |
ग्रीक |
क |
भारतीय |
ड |
फ्रेंच |
उत्तर |
फ्रेंच |
0 Comments